Birgün Gazetesi muharriri Prof. Dr. Aziz Çelik, Dünya Gazatesi’nin “Devlet 21.700.644 şahsa maaş ödüyor” başlıklı haberine reaksiyon toplumsal medya hesabından gösterdi. Çelik, haberdeki “EYT ile birlikte artan emekli sayısı, kamunun maaş ödeme meblağlarını da yükseltti. SGK, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı bilgilerine nazaran, 21.7 milyon kişi devletten maaş alıyor.” tabirlerini “Gayri önemli ve özensiz bir haber” halinde kıymetlendirdi.
Dünya Gazetesi’ndeki haberin “Gerçek dışı, bilim dışı ve asparagas olduğunu söyleyen Çelik, “Haberde emekliler, hak sahipleri, memurlar ve kamu personelleri toplanarak Türkiye’de her dört şahıstan birinin devletten maaş aldığı argüman edilmiş. Bu yaklaşım her şeyden evvel toplumsal güvenlik ve çalışma iktisadının temel kavramlarından bihaber olmak demektir. Emekliler maaş almaz. Emekliler istihdamda değildir. Emekliler toplumsal güvenlik kurumlarından aylık alır. Toplumsal güvenlik kurumlarının gelirleri de temel olarak primlerden ve kamu katkısından oluşur.” sözlerini kullandı.
“Türkiye’de toplumsal güvenlik kurumunun (SGK) emeklilik ve sıhhat harcamlarının yüzde 86,6’sı prim gelirlerinden oluşmaktadır.” diyen Çelik, “Bu oran 2022’de (EYT’den önce) yüzde 76,1 idi. Haberi hazırlayanlar dikkat etselerdi SGK’nin gelir-gider istikrarının düzelmiş olduğunu göreceklerdi. Prim gelirleri ihsan yahut hükümet ödemesi değildir. Çalışanlar ismine yatırılan toplumsal güvenlik katkılarıdır. Münasebetiyle yüzde 86,6’sı prim gelirlerinden ödenen emekli aylıklarını devlet ödüyormuş üzere yazmak ya ciddiyetsizlik ve ya bilgisizliktir. İkisi de vahim!” dedi.
‘ELMA ARMUT HESABI’
Metni elma-armut toplamasına benzeten Çelik, aktarılanların haber pahası olmadığını tabir ederek şöyle devam etti:
“Çünkü emeklileri hesaba katarsanız Almanya’da 100 bireyden 34’ü Fransa’da ise yüzde 39’u devletten maaş alıyor!
Dünya’daki haberin üslubunu kullanacak olursak bu ülkelerde “devlette maaş alanların” oranı Türkiye’den çok yüksek. Lakin Bu ülkelerde kimsenin aklında “emekliler devletten maaş” alıyor diye haber yapmak gelmez. Zira bu gayri önemli olur.
Böyle hesap olmaz! Bu türlü habercilik olmaz! Toplumsal güvenlik yahut kamu istihdamı alanında haber yapıyorsanız toplumsal güvenlik ve çalışma iktisadı kavramlarından bihaber olamazsınız.
BÖYLE HABERLER EMEKLİLERİN ALDIĞI ÜÇ KURUŞ AYLIĞI DAHA DA KISMANIN MAZERETİ OLUR’
Böyle safsata haberler toplumsal güvenlik harcamalarının abartılmasından öbür bir işe yaramaz. Bu tip haberler emeklilerin aldığı üç kuruş aylığı daha da kısmanın mazereti olur.
Bu tip haberler üniversitelerde çalışma iktisadı ve toplumsal güvenlik ve elbette gazetecilik kısımlarında “vaka” olarak okutulmalı. Tek faydaları bu olur!
Son olarak bu tip haberleri iktibas edenlerin de dikkat etmesi gerekir. En azından bunun bir sav olduğunu başlıkta ve spotta belirtmek gerekmez mi?. Aksi halde haberdeki savlar sorgulanmadan, doğruymuş üzere okurlara aktartılmış olur.”
DÜNYA GAZETESİ’NDEN YANIT
Çelik’e karşılık Dünya Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Recep Erçin’den geldi. Erçin, “Aziz bey 21.7 milyon kişinin banka hesabına her ay para devlet tarafından yatırılıyor mu? Evet. Gerisi işin edebiyatı. Bir durum tespiti yaptık. Nesi asparagas resmi bilgiler ortada. Ciddiyet lütfen.” diye yazdı.
‘HAYIR, GERÇEK DEĞİL’
Erçin’e “Hayır yanlışsız değil! Devlet 21.700.644 şahsa maaş ödemiyor. Bu sayı 5,3 milyondur!” diye karşılık veren Çelik, birinci paylaşımındaki tenkit başlıklarını açıklayarak şöyle yazdı:
“Haberde emekliler, hak sahipleri, memurlar ve kamu emekçileri toplanarak Türkiye’de her dört şahıstan birinin devletten maaş aldığı sav edilmiş. Bu yaklaşım her şeyden evvel toplumsal güvenlik ve çalışma iktisadının temel kavramlarından bihaber olmak demektir.
‘EMEKLİLER MAAŞ ALMAZ’
Emekliler maaş almaz. Emekliler istihdamda değildir. Emekliler toplumsal güvenlik kurumlarından aylık alır. Devlet yalnızca 5,3 milyon memur ve emekçiye maaş ve fiyat ödüyor. Emekli aylığı maaş değildir. Emekli aylığını devlet ödemiyor!
Sosyal güvenlik kurumlarının gelirleri de temel olarak primlerden ve kamu katkısından oluşur. Türkiye’de toplumsal güvenlik kurumunun (SGK) emeklilik ve sıhhat harcamlarının yüzde 86,6’sı prim gelirlerinden oluşmaktadır. Bu oran 2022’de (EYT’den önce) yüzde 76,1 idi. Haberi hazırlayanlar dikkat etselerdi SGK’nin gelir-gider istikrarının düzelmiş olduğunu göreceklerdi.
Prim gelirleri ihsan yahut hükümet ödemesi değildir. Çalışanlar ismine yatırılan toplumsal güvenlik katkılarıdır. Münasebetiyle yüzde 86,6’sı prim gelirlerinden ödenen emekli aylıklarını devlet ödüyormuş üzere yazmak ya ciddiyetsizlik ve ya bilgisizliktir. İkisi de vahim!
Öte yandan bu türlü bir elma-armut toplamasının haber pahası bile yoktur. Zira emeklileri hesaba katarsanız Almanya’da 100 şahıstan 34’ü Fransa’da ise yüzde 39’u devletten maaş alıyor!
‘BÖYLE HESAP OLMAZ’
Dünya’daki haberin üslubunu kullanacak olursak bu ülkelerde “devlette maaş alanların” oranı Türkiye’den çok yüksek. Lakin Bu ülkelerde kimsenin aklında “emekliler devletten maaş” alıyor diye haber yapmak gelmez. Zira bu gayri önemli olur.
Böyle hesap olmaz! Bu türlü habercilik olmaz! Toplumsal güvenlik yahut kamu istihdamı alanında haber yapıyorsanız toplumsal güvenlik ve çalışma iktisadı kavramlarından bihaber olamazsınız.
Böyle safsata haberler toplumsal güvenlik harcamalarının abartılmasından öteki bir işe yaramaz. Bu tip haberler emeklilerin aldığı üç kuruş aylığı daha da kısmanın mazereti olur.
Bu tip haberler üniversitelerde çalışma iktisadı ve toplumsal güvenlik ve elbette gazetecilik kısımlarında “vaka” olarak okutulmalı. Tek faydaları bu olur!”
BAHADIR ÖZGÜR: YILLARIN İKTİSAT GAZETESİ İSTATİKİ KIYASLAMA YAPMAYI BİLMİYOR
Tartışmaya dahil olan Duvar Gazetesi muharriri Bahadır Özgür ise “Aziz hoca isyanında haklı. Yılların iktisat gazetesi ya istatistiki kıyaslama yapmayı bilmiyor ya da bilerek manipülasyon yapıyor. Maaş ile aylığı karıştırması feci aslında. Birebir mantıkla AB ülkelerini verin, bakalım tablo nasıl! Aziz hoca vermiş: Emekli hesaba katılırsa Almanya’da 100 şahıstan 34’ü Fransa’da 39’u devletten maaş alıyor!” diye yazdı
