Araştırmacılar ünlü Kedi Gözü Nebulası’nın nasıl oluştuğunu nihayet keşfetmiş olabilir.
1786’da Dünya’dan yaklaşık 3 bin 300 ışık yılı uzakta keşfedilen bu ikonik nebula, dış kabuğunu çevreleyen bir çift simetrik halkaya sahip. Bilim insanları artık bu yapıyı devinen bir jetin oluşturduğuna inanıyor ve bu da nebulanın merkezinde ikili bir yıldız sistemi olduğunu düşündürüyor.
İKİLİ BİR YILDIZ OLABİLİR
Bu nebulanın yapısı astrofizikçileri ebediyen şaşırttı zira dev toz ve gaz bulutlarının klasik olarak nasıl oluştuğuna dair kabul edilen teorileri daraltıyor üzere görünüyordu. Bilim insanları artık yüksek yoğunluklu bir gaz akışının nebulanın merkez yıldızından (ya da yıldızlarından) zıt istikametlere fışkırdığını ve sallanan bir topaç üzere bir daire çizdiğini düşünüyor. Fakat gökbilimciler tarafından oluşturulan modeller, halkaların yalnızca kısmi olduğunu ve jetin tam bir dönüş yapmadığını gösteriyor.
Independent Türkçe’nin içeriğine göre jetlerin yalnızca kısa ömürlü bir fenomen olduğuna da işaret ediliyor. Ayrıyeten gezegenimsi nebuladaki devinen bir jete sadece ikili yıldızlar güç verebildiği için bulgular, Kedi Gözü’nün merkezinde bir ikili yıldız olduğuna dair güçlü bir ispat.
DAHA KARMAŞIK SİSTEMLERİN ŞEKİLLENMESİNE KATKIDA BULUNDUĞUNU ANLAMAK ÖNEMLİ
Bu araştırmanın açıklandığı Kedi Gözü Nebulası makalesinin başyazarı ve şu an Stanford Üniversitesi’nin müstakbel lisans öğrencisi Ryan Clairmont, “Gezegenimsi nebulalardaki devinen jetler nispeten azdır, bu nedenle bunların Kedi Gözü üzere daha karmaşık sistemlerin şekillenmesine nasıl katkıda bulunduğunu anlamak önemlidir” dedi.
Nihayetinde, nasıl oluştuklarını anlamak, bir gün kendisi de gezegenimsi nebulaya dönüşecek olan Güneş’imizin son mukadderatı hakkında fikir verir.
Araştırmacılar, nebulanın üç boyutlu yapısını tekrar inşa etmek için Meksika’daki San Pedro Martir Ulusal Gözlemevi’nden elde edilen spektral dataları kullandı.
Bunlar, nebuladaki gerecin iç hareketi hakkında ayrıntılı bilgi verdi. Bu da Clairmont’a, yüksek yoğunluklu gaz halkalarının Kedi Gözü’nün dış kabuğuna nasıl sarıldığını gösterecek bir 3D model oluşturma imkanı sağladı. Üç boyutlu modeli kullanan araştırmacılar, halkaların yönelimine dayanarak devinen jetin eğim ve açılma açısını hesaplayabildi.